Dębno to tylko pozornie zwykła, rolnicza miejscowość, jakich wiele na południu naszego kraju. Pozornie… ponieważ kryje w sobie doprawdy niezwykły skarb. Można by przyrównać ją do polany wyściełanej gęsto tkanym dywanem zachwycających, bujnych paproci, na środku której ukryta jest ta jedna, wyjątkowa, obdarzona kwiatem…
Dębno położone jest w Kotlinie Nowotarskiej na wysokości 530-560 m.n.p.m, w widłach dwóch rzek: Dunajca i Białki. Dzięki takiemu umiejscowieniu wsi, Dębno „z lotu ptaka” wygląda niebywale malowniczo, a widok ten wcale nie ulega zmianie gdy ptasie skrzydła zamienimy na ludzkie nogi, i przekroczymy jego progi. Zawdzięczamy to założycielom Dębna; wg dyplomu lokacyjnego z 1335 roku, Leszko Leszicki wraz z trzema synami Zbigniewa ze Szczyrzyca – nadali Urbanowi z Grybowa dziedziczną posiadłość swoją Dambnam (…) do osadzenia wsi na prawie niemieckim. Krajobraz Dębna to moc zieleni – łąki podhalańskiej równiny okalane Borem Harklowskim są terenami stworzonymi do aktywnego wypoczynku, leśnych wędrówek i czerpania rozkoszy z przebywania w miejscu, w którym ludzie szanują naturę i nie chcą jej „udoskonalać”. Zamiast tego czerpią korzyści z jej darów; Dębno wciąż pozostaje wsią, w której główną aktywnością mieszkańców jest praca na roli.
Dębniański kwiat paproci…
Jak często się zdarza, taki skarb ukryty jest przede wszystkim dla tych, którzy mają go najbliżej… Ponieważ świat odkrył go już dawno temu, o czy świadczy wpisanie go na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Mowa o zabytkowym, gotyckim, drewnianym kościółku, którego gotycko – renesansowe wnętrze zapiera dech w piersiach! Niemal każdy kąt kościoła św. Michała Archanioła kryje jakąś tajemnicę… Wystarczy wspomnieć o unikatowej polichromii, gdzie znajdziemy wielobarwne perskie i chińskie motywy czy o „magicznych” cymbałkach z XV w. o szczególnej skali: niskie tony wydają cienkie sztabki, wysokie – grubsze. Tzw. gama perska została uzyskana przez użycie do wyrobu płytek specyficznego stopu oraz zakopanie ich w ziemi na dłuższy czas. We wnętrzu tego niesamowitego kościółka możemy podziwiać tryptyk przedstawiający św. Rodzinę, w stylu gotycko – renesansowym, „Drzewo Życia” – krzyż z roku 1380, barokowe ołtarze boczne z XVII w. wraz z „Orszakiem Pięciu Panien”, który stanowią gotyckie figury, a także gotyckie tabernakulum z 1420 r. Natomiast imponująca dzwonnica o skośnych ścianach i spiczastym hełmie jest istnym reliktem drewnianego budownictwa fortecznego.
„Zbójnicki” kościół
Ten bogaty zakątek stylów, barwnych malowideł, który wypełnia dźwięk tajemniczych cymbałów, ukryty w drewnianym kościółku wśród lasów i pól, to wyjątkowy skarb i niezwykłe dziedzictwo. Jego urok zachwycił także scenarzystów serialu „Janosik”, którzy scenę zaślubin tytułowego bohatera z Maryną, postanowili nagrać właśnie we wnętrzu kościółka w Dębnie. To zresztą nie jedyny zbójnicki wątek dotyczący tego zabytku… Legenda głosi, że jego powstanie zawdzięczamy właśnie zbójnikom, którzy wznieśli budowlę po tym, gdy na dębie objawił im się świety Michał… Legendy, tajemnice… i zbójnicy! Tego miejsca na Szlaku Architektury Drewnianej Województwa Małopolskiego, a także na szlaku naszych podróży, nie można przegapić!
